Nếu năm 2021 là một quán nước, teen mình chính là những vị khách đang bước vào với hai cơn khát: Thách thức và cơ hội. Nhân dịp đầu năm mới, ‘Giáo sư quần đùi’ – thầy Trương Nguyện Thành đã chờ sẵn với menu ‘giải khát’ dành cho các bạn trẻ.
Cà phê đen: Kích hoạt “cơ chế gây phê” đúng chỗ
Đón năm mới cũng giống như thức dậy vào mỗi buổi sáng: Không biết điều gì đang đón đợi phía trước. Riêng với các bạn trẻ, “những lãnh đạo của hiện tại” theo cách gọi của Giám đốc quốc gia Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam Caitlin Wiesen, pháo hoa năm mới luôn báo hiệu nhiều thách thức “nổ” ra.
Không chỉ trong năm 2021 mà còn có thể là vào nhiều năm tiếp theo, thử thách lớn nhất cho Gen Z sẽ đến từ công nghệ! Lớn lên trong thời đại công nghệ phát triển, thế hệ Z là những bạn trẻ dễ bị phân tán động lực và sự chú ý. “Mỗi lần thắng một ván game ta đều thấy “phê”, đó là vì não chúng ta tiết ra dopamine – chất làm “phê” cho não. Thấy “phê” rồi quyết định chơi tiếp, não lại tiết ra dopamine, và vòng tròn ấy cứ lặp lại. Trong khi đó, dopamine không hề vô tận. Chúng ta đang sử dụng nguồn năng lượng của mình cho những việc làm mà giá trị đem lại cho cuộc sống không cao. Con người ai cũng vậy, kể cả thầy”, thầy Thành lý giải.
Cùng với sự trưởng thành củaGen Z, động lực không còn là những vấn đề sinh tồn như ăn, ngủ. Thế hệ Z hướng đến phát triển bản thân – những động lực dài hạn nhưng không mang lại hiệu quả gây “phê” tại chỗ như thắng một ván game hay được “thả tim” trên mạng xã hội. Ngoài ra, áp lực từ gia đình, thầy cô vô tình khiến teen đưa việc học tập, trau dồi, khám phá vào cơ chế “trả nợ quỷ thần”. Thách thức nằm ở chỗ chuyển hóa từ cơ chế “trả nợ quỷ thần” sang cơ chế “gây phê” để duy trì những hoạt động có ý nghĩa cho sự phát triển của bạn!
Bất ngờ thay, năm 2020 vừa qua lại là khoảng thời gian lý tưởng để Gen Z rèn luyện khả năng chuyển hóa ấy. Những khoảng trống bất ngờ trong kế hoạch, những dự định bỏ ngỏ trong mơ ước chính là lúc các bạn trẻ hoặc rèn luyện bản thân, hoặc buông thả chính mình.
Giống như một vận động viên chỉ có được phản xạ sau thời gian dài tập luyện, não bộ cũng phải trải một quá trình dài trước khi vô thức quyết định hoạt động nào của teen thuộc cơ chế nào. Thầy Thành gợi ý teen có thể bắt đầu bằng cách chọn ra một điều bạn hứng thú và duy trì nó. Trong quá trình đó, đừng quên tự hỏi mình cảm thấy thế nào.
Với những hoạt động dài hạn, teen cần chia nhỏ mục tiêu, kích hoạt những cơ chế gây “phê” nho nhỏ. Chẳng hạn, nếu mục tiêu Đại học là quá sớm vào năm bạn lớp 10, hãy mạnh dạn đặt ra mục tiêu cho năm lớp 11. Nhỏ hơn nữa, chúng ta có mục tiêu cho từng học kỳ. Nhỏ hơn nữa, chúng ta đặt kỳ vọng cho từng môn. Khi đạt được từng thứ một,Gen Z vừa có thêm động lực, vừa phát triển được chính bản thân mình!
Cà phê sữa: Chuẩn bị cho “cuộc đua lớn”
Trải qua một năm 2020 đầy thử thách, người trẻ trên khắp thế giới đều đang đặt nhiều kỳ vọng vào năm 2021. Thầy Thành nhìn thấy hàng loạt cơ hội đang mở ra trước mắt Gen Z!
Thầy tâm sự: “Nếu được trở thành Gen Z, thầy sẽ đón năm mới với tâm thế: Chuẩn bị cho một cuộc đua lớn!”. Dịch bệnh chấm dứt sẽ chính là lúc thế giới phất cờ bắt đầu cuộc đua ấy. Càng chuẩn bị kỹ lưỡng, người trẻ càng có nhiều cơ hội bứt phá. Từng trải qua cảm giác “sốc” và “khổ” khi không có đủ sự chuẩn bị trong tay, đầy loay hoay trong những ngày đầu đến Mỹ, thầy Thành tin rằng sự chuẩn bị là “vũ khí” cá nhân mà bất kì ai trong chúng ta cũng có thể tự mình “nâng cấp”. Trong lúc chờ thế giới trở lại guồng quay, teen có thể áp dụng cơ chế gây “phê” cho những việc gia tăng giá trị bản thân để chuẩn bị chu đáo, từ đó quy đổi thành vô vàn cơ hội cho chính mình trong tương lai!
Năm 2020 đầy biến động cũng đã đánh dấu sự thay đổi về “cơ hội” bấy lâu nay đối với thế hệ Z. Mây đen liên tục kéo đến làm ảnh hưởng đến “đường bay” của những bạn có kế hoạch du học. Không chỉ gặp khó khăn trong quá trình làm hồ sơ, các du học sinh “hụt” phút 89 còn phải trải qua chuỗi ngày du học tại gia, thậm chí là gap year trong lo lắng để chờ trải nghiệm một cách trọn vẹn. Năm 2021, “du học” không còn là “cơ hội” duy nhất của các bạn trẻ.
Trong thời gian thấp thỏm chờ đợi vừa qua, nhiều bạn đã khám phá ra cơ hội phát triển bản thân ở các doanh nghiệp, tổ chức, công ty mà mình hoàn toàn có thể thử sức thực tập. Quá trình đi làm thêm còn giúp các bạn trẻ nhìn nhận lại quyết định du học của mình.
Bạn Thanh Ngân (18 tuổi, cựu học sinh trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong, TP.HCM) đã lên kế hoạch duy trì việc thực tập tại công ty start-up nếu tình hình dịch bệnh không khả quan hơn vào cuối năm 2021. Nhưng với quyết định tạm gác lại cơ hội du học để đi làm tại Việt Nam, thầy Thành khuyên các bạn nên cân nhắc đến “mục tiêu dài hạn” của mình. “Sau khi kết thúc thời gian thực tập, công việc ấy sẽ dẫn mình đến đâu?” là câu hỏi teen nên tự đặt ra.
Trước muôn vàn cơ hội đang mở ra trong năm 2021, teen mình vẫn đang nắm giữ nhiều lợi thế cạnh tranh. Đối với thầy Thành, thế hệ trẻ ngày nay hoàn toàn có thể tự tin vào sự năng động, khả năng thích nghi và sự nhạy bén trước những cơ hội đến với mình.
ĐỖ ANH
Ảnh tổng hợp từ Internet