Năm 2020, lần đầu tiên trong lịch sử, kỳ thi Olympic Toán học được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Đây cũng là lần đầu tiên Việt Nam có một học sinh lớp 10 trong đội tuyển tham dự kỳ thi.
Kỳ thi Olympic Toán quốc tế lần thứ 61 năm nay do Cộng hòa Liên bang Nga đăng cai tổ chức, nhưng do ảnh hưởng của dịch COVID-19, lễ khai mạc kỳ thi trong ngày 21/9 đã diễn ra trang trọng tại tất cả các quốc gia tham dự, theo hình thức trực tuyến.
Tại Việt Nam, sự kiện diễn ra tại Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Ngoài sự tham gia của tham gia của đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội Toán học Việt Nam, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, các thành viên của đoàn đội Olympic Toán học Việt Nam còn có sự hiện diện của đại diện nước đăng cai tổ chức là ông Alexander Maslov, Bí thư thứ nhất Đại sứ quán Nga tại Việt Nam và bà Vishnitskaya Elena, Quyền Giám đốc Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga, Đại sứ quán Nga tại Việt Nam.
Kỳ thi đặc biệt
Theo ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Hội đồng thi tại Việt Nam, so với kế hoạch hủy kỳ thi ban đầu, việc kỳ ban tổ chức quyết định kỳ thi vẫn sẽ diễn ra theo hình thức trực tuyến tại tất cả các quốc gia tham gia đã giúp cho thí có cơ hội được thử sức và tỏa sáng ở sân chơi toán học quốc tế uy tín bậc nhất thế giới. “Đây là một kỳ thi đặc biệt, chưa từng có trong tiền lệ Olympic Toán học quốc tế,” ông Mai Văn Trinh chia sẻ.
Cũng theo ông Trinh, để tổ chức trực tuyến, các quốc gia phải đáp ứng các yêu cầu của kỳ thi Olympic Toán học quốc tế cũng như các yêu cầu của nước chủ nhà để đảm bảo kỳ chất lượng. Tại Việt Nam, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên được chọn là nơi tổ chức kỳ thi.
Phó giáo sư, tiến sỹ khoa học Vũ Hoàng Linh, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên cho hay trong thời gian tương đối gấp rút, trường đã nỗ lực, cố gắng chuẩn bị chu đáo toàn bộ hệ thống cơ sở vật chất và thiết bị kỹ thuật đáp ứng theo đúng yêu cầu của Ban tổ chức và nước Nga (quốc gia đăng cai tổ chức kỳ thi IMO năm nay). Đặc biệt, nhà trường cũng rất quan tâm tới việc bố trí chỗ ngồi làm sao để tạo cảm giác thoải mái nhất cho các bạn thí sinh mà vẫn đảm bảo theo quy định của kỳ thi.
Với hình thức thi trực tuyến, Phó giáo sư Lê Anh Vinh, Trưởng đoàn IMO Việt Nam cho biết đề thi được chuyển đến trưởng đoàn các nước trước ba tiếng. Trưởng đoàn dịch trên phần mềm chuyên dụng của ban tổ chức. Sau khi được ban tổ chức duyệt, đề thi được in ra trước khi tính giờ thi là 30 phút. Cũng theo phó giáo sư Lê Anh Vinh, việc thi trực tuyến sẽ giúp cho các thí sinh thi thuận lợi hơn do được thi trên sân nhà và có hai tháng tập huấn liên tục.
Lần đầu tiên có học sinh lớp 10 trong đội tuyển
Với đội tuyển Việt Nam, kỳ thi năm nay còn có sự đặc biệt khác là lần đầu tiên trong lịch sử có một học sinh lớp 10 lọt qua hai vòng tuyển chọn để góp mặt trong danh sách 6 thí sinh dự thi Olympic Toán học quốc tế. Đó là em Vũ Quý Đăng, học sinh lớp 10 trường Trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên. “Việc một học sinh lớp 10 lọt vào đội tuyển là chưa từng có tại Việt Nam,” ông Lê Công Lợi, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên cho hay.
Cũng theo ông Lợi, Đăng đỗ cả hai lớp chuyên Lý và Toán khi thi vào Trường Trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên. Và chỉ vài tháng sau những ngày đầu tiên của lớp 10, các thầy cô đã phát hiện tố chất đặc biệt của Đăng, cho em tham gia dự thính đội tuyển. Từ đó, Đăng đã nhanh chóng bắt kịp kiến thức của các anh chị lớp trên và giành một suất trong đội tuyển chính thức.
Trước đó, từ khi còn học bậc trung học cơ sở, Đăng cũng đoạt rất nhiều giải thưởng toán học quốc tế huy chương bạc Toán học trẻ quốc tế (IMC) năm 2015, vô địch kỳ thi Olympic châu Á-Thái Bình Dương 2016 (APMOPS), giải vàng cuộc thi Toán và Khoa học quốc tế 2016, giải vàng kỳ thi Toán SASMO 2017, vô địch cuộc thi Toán quốc tế Kangaroo IKMC năm 2017 và 2018, vô địch bảng quốc tế cuộc thi Toán Hà Nội mở rộng HOMC năm 2018.
Cùng với Đăng, đội tuyển Olympic Toán học Việt Nam năm nay còn có hai học sinh lớp 11 và 3 học sinh lớp 12, là các em Trương Tuấn Nghĩa (học sinh lớp 11, Trường Trung học phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội), Chu Thị Thanh (học sinh lớp 12, Trường Trung học phổ thông Chuyên Vĩnh Phúc), Nguyễn Mạc Nam Trung (học sinh lớp 12, Trường Trung học phổ thông Năng khiếu Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh), Đinh Vũ Tùng Lâm (học sinh lớp 11, Trường Trung học phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội), Trần Nhật Minh (học sinh lớp 12, Trường Trung học phổ thông Chuyên Lê Hồng Phong, Nam Định).
Ông Mai Văn Trinh cho biết Olympic Toán quốc tế là kỳ thi Olympic đầu tiên Việt Nam tham dự (vào năm 1974) và duy trì đều đặn cho tới nay. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển trong lịch sử đất nước, dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, Olympic Toán học Việt Nam luôn đạt những thành tựu rất đáng tự hào. Nhiều năm liên tiếp đội tuyển Việt Nam nằm trong tốp 5, tốp 10 và thậm chí có những cá nhân vô cùng xuất sắc./.