Gần đây, công tác hướng nghiệp cho các bạn trẻ đã được quan tâm, tuy nhiên, tâm lý ‘không đỗ đại học mới chọn học nghề’ vẫn còn khá phổ biến trong giới trẻ. Để hiểu hơn về nhu cầu và xu hướng tuyển dụng của thị trường lao động hiện nay, phóng viên đã có cuộc trao đổi với bà Yến Đỗ – Giám đốc điều hành GPO.
Phóng viên: Thưa bà, bà đánh giá như thế nào về công tác hướng nghiệp cho các bạn trẻ trong các nhà trường hiện nay?
Bà Yến Đỗ: Qua hơn 20 năm làm nghề quản trị nhân sự ở các tập đoàn đa quốc gia và hiện đang quản lý Trang tin hướng nghiệp Career.gpo.vn, chúng tôi nhận ra rằng là vấn đề hướng nghiệp, tự hướng nghiệp cho học sinh, sinh viên hiện nay còn rất yếu và thiếu. Phần lớn các bạn học sinh, sinh viên dường như chưa được trang bị cho mình kỹ năng tự hướng nghiệp. Việc chọn trường, chọn nghề hiện nay các bạn vẫn quen hỏi ý kiến cha mẹ, người xung quanh, chủ yếu nghe theo bạn bè, chọn theo ngành hot, mà quên đi yếu tố năng lực của bản thân và sở thích, đam mê của bản thân.
* Với tư cách là nhà tuyển dụng và hoạt động trong lĩnh vực nhân sự, bà đánh giá như thế nào về xu hướng tuyển dụng của các doanh nghiệp? Xin bà cho biết, tiêu chí về bằng cấp hay kỹ năng được nhà tuyển dụng ưu tiên trong thời điểm hiện nay?
Bà Yến Đỗ: Thực tế cho thấy, bằng cấp là một yếu tố quan trọng, nhưng không phải là yếu tố hàng đầu để nhà tuyển dụng lựa chọn. Hiện nay, trong thời kỳ mới, kỹ năng mềm có vai trò rất quan trọng. Kỹ năng mềm và đặc biệt là kỹ năng xử lý tình huống, kỹ năng giải quyết công việc, kỹ năng xử lý vấn đề, kỹ năng quản lý stress và tư duy tích cực là những kỹ năng mà nhà tuyển dụng đặc biệt ưu tiên. Những kỹ năng này không phải tự nhiên mà có, mà cần phải được rèn luyện trong suốt quá trình dài.
Thực tế tuyển dụng và theo dõi thị trường lao động nhiều năm qua, chúng tôi thấy hiện nay tất cả các doanh nghiệp đều có xu hướng ưu tiên tuyển dụng những ứng viên giàu kỹ năng hơn là chỉ tập trung vào những bạn giỏi chuyên môn. Nếu như bạn giỏi chuyên môn, nhưng không có kỹ năng mềm để biến những kiến thức chuyên môn thành hiệu quả, hiệu suất cho công việc, cho doanh nghiệp thì chuyên môn đó không có nhiều giá trị trong thực tiễn.
* Hiện nay, tỷ lệ học sinh sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông đăng ký thi tuyển vào đại học vẫn khá cao, việc tuyển sinh học viên học nghề vẫn còn khó khăn, trong khi nhu cầu nhân lực có tay nghề tại các doanh nghiệp khá cao. Vậy, bà có lời khuyên nào đối với các bạn trẻ?
Bà Yến Đỗ: Mỗi học sinh, sinh viên khi ra trường đều có muôn nẻo vào đời, muôn nẻo vào nghề, hơn nữa, các bạn trẻ có thể học tập suốt đời. Nếu như năng lực của các bạn không thể vào đại học, các bạn có thể chọn một hướng đi phù hợp trong một khoảng thời gian để khởi nghiệp hoặc là lập nghiệp, và sau đó trong quá trình học, trong quá trình làm, các bạn có thể khám phá thêm những đam mê, những khả năng của bản thân để từ đó, sẽ quyết định bước kế tiếp là sẽ đi học gì, làm nghề gì.
Tôi cho rằng, việc học nghề hay học đại học đều là những cái ngã rẽ tiếp theo của cuộc đời. Vậy, học cái gì, học nghề, hay học đại học là do bản thân mỗi người quyết định và tự chịu trách nhiệm lựa chọn đó. Các bạn trẻ nên luyện tập thói quen phải là người quyết định về tương lai của bạn, chứ không phải cha mẹ bạn, cũng không phải nghe theo những thông tin chưa được kiểm chứng, hoặc không phù hợp với bản thân.
Đặc biệt, trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay, không kể thông tin giả tràn lan, mỗi bạn trẻ cần biết phân tích, tổng hợp thông tin và chắt lọc thông tin, để có được quyết định đúng cho mình mỗi tại mỗi thời điểm của cuộc đời mình. Đấy cũng là một trong những kỹ năng mà các bạn cần phải rèn luyện.
* Được biết, mới đây, GPO đã phát động Cuộc thi viết “Nghề nào cho em”. Xin bà có thể cho biết rõ hơn về cuộc thi, và bà kỳ vọng gì ở cuộc thi này?
Bà Yến Đỗ: Cuộc thi được thiết kế online với kỳ vọng là sân chơi bổ ích cho các bạn trẻ trong kỳ nghỉ hè. Theo đó, các bạn trẻ, độc giả yêu thích chia sẻ kinh nghiệm có thể gửi bài đến Ban tổ chức qua hình thức thư điện tử, mỗi bạn có thể gửi đến 10 bài dự thi. Như vậy, cơ hội để các bạn tham gia vào sân chơi này rất rộng mở, qua đó tìm hiểu, khám phá về khả năng bản thân của mình. Chúng tôi kỳ vọng, từ những bài chia sẻ về những băn khoăn khi chọn nghề của độc giả, phụ huynh đi trước, những người làm nghề đi trước, có thể chia sẻ lại cho các bạn trẻ góc nhìn đa chiều, từ đó,các bạn trẻ có thể tự quyết định con đường tương lai của bản thân.
Tôi xin nhấn mạnh rằng, tương lai của các bạn trẻ là do chính các bạn lựa chọn, chứ không phải ai khác. Tinh thần của cuộc thi là muốn gieo cho các bạn trẻ thói quen tự chịu trách nhiệm về tương lai của mình và hãy xây dựng tương lai bằng chính năng lực, đam mê của bản thân.
* Xin trân trọng cảm ơn bà!
Nhằm tạo cơ hội cho các em học sinh trung học phổ thông và các bạn trẻ tự tìm hiểu, tiếp cận và nâng cao nhận thức về các ngành nghề hiện nay trong xã hội, của thời đại mới và thể hiện suy nghĩ, sự tìm tòi của mình đối với những nghề mà mình quan tâm, dự định theo đuổi, Trang tin hướng nghiệp Career.gpo.vn vừa phát động Cuộc thi viết “Nghề nào cho em”.
Cuộc thi ra đời với mục đích nhằm nâng cao tinh thần tự tìm hiểu, tìm tòi khám phá năng lực, khả năng bản thân và tự hướng nghiệp cho toàn thể học sinh, sinh viên và giới trẻ; từ đó tự cân nhắc và chọn ra hướng đi phù hợp cho tương lai của bản thân.
Nội dung của Cuộc thi viết “Nghề nào cho em” là những bài viết chia sẻ băn khoăn lựa chọn nghề của các bạn học sinh, sinh viên, chia sẻ trải nghiệm hành nghề, tình yêu nghề nghiệp, tình yêu lao động, trải nghiệm nghề của các nhân vật trong xã hội… Không chỉ là sân chơi cho các bạn trẻ, cuộc thi cũng là sân chơi để người trưởng thành, bố mẹ, phụ huynh đặc biệt là những chuyên gia trong nghề chia sẻ trải nghiệm chọn nghề và con đường thành danh của mình ở mỗi chặng đường mình đã qua cho thế hệ trẻ. Từ đó, cuộc thi cũng tôn vinh những chuyên gia, tấm gương thành công trong nghề; nhằm tôn vinh nét đẹp lao động, tạo động lực cho các bạn trẻ theo đuổi nghề.
Thời gian nhận bài dự thi đến hết ngày 30/9/2020. Lễ trao giải dự kiến sẽ diễn ra tại Hà Nội ngày 14/11/2020.
Người dự thi có thể gửi bài qua địa chỉ email: [email protected].
Chi tiết xem thêm tại: http://cuocthinghenaochoem.gpo.vn.